حمله و سیطرهٔ داعش بر منطقه “حجر الأسود”
زمانی که نامی از داعش گرفته میشود، بی درنگ در اذهان مسلمانان، جنایات و خیانتهای این فرقه تجسم میشود و همه بر این باورند که خنجر زهرآگین داعش، بیشتر بر قلب و پیکر اهل سنت بود و در تصرف دوباره بخش عظیمی از شام توسط نیروهای نصیری، داعش نقش اساسی را ایفا کرد.
آن گونه که با بهانهٔهای پوچ و بی اساس، بر مناطق سنی نشین حمله ور شده و آن را از تصرف مجاهدین خارج میکرد و پس از مدت کوتاهی، آن را به نیروهای بشار اسد واگذار میکرد.
صدها مکان و مقرهایی که قبلا در اختیار مجاهدین بودند را زیر سلطه خود در آورد و پس از مدت کوتاهی از آنجا خارج میشد تا تحت تصرف نیروهای ایرانی و نصیری در آیند.
یکی از آن اماکن؛ منطقه حجر الأسود در اطراف جنوبی و در کنار اردوگاه یرموک میباشد که در سال ۲۰۱۵ به تصرف داعش در آمد.
قبل از اینکه در مورد چگونگی سیطرهٔ باغیان بغدادی بر منطقه حجر الأسود چیزی بنویسیم، میطلبد که در مورد اهمیت استراتژیکی آن منطقه، چند نکتهای یاد آوری کنم.
منطقه حجر الاسود از نظر استراتژیک برای مجاهدین سوریه و حتی دولت بشار اسد بسیار مهم بود، به دلایل زیر:
۱. نزدیکی به دمشق
حجر الاسود در جنوب دمشق واقع شده و نزدیکی آن به پایتخت سوریه باعث شده بود که این منطقه بهعنوان یک پایگاه عملیاتی مهم برای مجاهدین علیه نیروهای دولتی عمل کند.
کنترل این منطقه به مجاهدین این امکان را میداد که حملات و عملیاتهای نظامی خود را به دمشق و حومههای آن، که مرکز قدرت دولت سوریه بود، تسهیل کنند.
۲. هممرزی با اردوگاه یرموک
حجر الاسود در مجاورت اردوگاه یرموک، بزرگترین اردوگاه فلسطینیها در سوریه، قرار داشت. اردوگاه یرموک از نظر جمعیت و منابع انسانی و همچنین اهمیت سیاسی، برای گروههای مختلف اهمیت زیادی داشت. کنترل حجر الاسود به مجاهدین این امکان را میداد که بر این اردوگاه نیز تسلط داشته باشند و از آن بهعنوان یک منبع نیرو و لجستیک بهره بگیرند.
۳. مسیرهای تدارکاتی و پشتیبانی
این منطقه در امتداد مسیرهای ارتباطی و تدارکاتی مهم قرار داشت که مجاهدین از آنها برای تأمین اسلحه و منابع استفاده میکردند. حجر الاسود بهعنوان یک نقطه منطقه مهم برای انتقال نیروها و منابع از جنوب به مناطق مرکزیتر سوریه و بالعکس عمل میکرد.
۴. پناهگاهی برای مجاهدین
حجر الاسود بهعنوان یک پناهگاه امن برای بسیاری از مجاهدین سوریه که از دیگر مناطق عقبنشینی کرده بودند، عمل میکرد. گروههای جهادی، پس از مواجه شدن با سختی در مناطق دیگر، به این منطقه عقبنشینی میکردند تا تجدید قوا کنند و از آنجا به عملیاتهای خود ادامه دهند.
۵. نفوذ در مناطق اطراف
کنترل بر حجر الاسود به گروههای اهل سنت این امکان را میداد که بر مناطق اطراف از جمله مناطق روستایی و حومههای جنوبی دمشق تأثیر بگذارند. این منطقه بهعنوان یک پایگاه نظامی و لجستیکی برای نفوذ به دیگر مناطق کلیدی دمشق و حومههای آن اهمیت داشت.