طاهر احرار
اعتراض نهم:
رسول خدا صلی الله علیه و سلم میفرماید: «المجاهد من جاهد نفسه في طاعة الله».
مجاهد واقعی کسی است که با جان خود در عبادت خداوند جهاد کند؛ پس از این حدیث معلوم میشود که جهاد فقط قتال در راه خداوند نیست بلکه بهترین جهاد، جهاد با نفس است.
پاسخ نخست:
معنای حدیث مبارک اینست که جهاد واقعی آن است که جان خود را در راه اطاعت خداوند تسلیم کند، جهاد هم زمانی جهاد است که برای اعلای کلمة الله َباشد؛ اگر کسی برای شهرت یا تعصب بجنگد او را مجاهد نمیگویند، در حدیث مراد از “طاعت خدا” همین معنا و هدف است.
حضرت ابوموسی اشعری رضیاللهعنه میفرماید: مردی خدمت حضرت محمد صلی الله علیه و سلم آمد و پرسید: یا رسول الله! یکی برای غنیمت، دیگری برای شجاعت و شخص دیگری برای ریا میجنگد، کدام شان نزد خداوند متعال مجاهد شمرده میشود؟ جناب رسول اکرم صلی الله علیه و سلم میفرماید: “من قاتل لتکون کلمة الله هی العليا فهو في سبیل الله”. فقط کسی مجاهد است که برای اعلای دین الهی برزمد.
پاسخ دوم:
اگر متوجه معنای ظاهری حدیث مبارک شویم که مجاهد واقعی کسی است که با نفس خود میجنگد، شما تصمیم بگیرید! مردی که زن، فرزند، اقوام، خانه و دیار خود را رها میکند، شبها و روزها را در غارهای سرد و گرم میگذراند، در عوض خود را در دهان مرگ میاندازد و فرمان خداوند را به معنای کامل میپذیرد آیا این کار جهاد بالنفس است یا عمل کسی که در خانه و مسجد مشغول نوافل است؟
وقتی نبرد داغ در سنگر از اینرو جریان دارد که خون مسلمانان بیگناه ریخته میشود، آبروی آنها از بین میرود، خطر هتک حرمت ناموس وجود دارد، خانههای شان بمباران میشود و در همین وقت مجاهدین نیاز به آب یا خون داشته باشند؛ یکی در بستر گرم تهجد یا اشراق را به جا میآورد و به این نوافل را جهاد اکبر میگوید، آیا این جهاد با نفس است یا اطاعت و بندگی نفس است؟
معلوم شد که جهاد با نفس آنست که بر خلاف میل نفسانی خود، به سنگر برود تا دین و قانون الهی کامیاب شود و پس از آن به ذکر، تلاوت و سایر اعمال نیک بپردازد.
الغرض؛ دعوت به سوی خیر و اعمال صالح مقصود و مطلوب انسان است اما اطلاق کلمه جهاد بر آنها از مقتضیات دین مبین اسلام نیست و در همچین شرایط جنگی مطلوب و بهتر هم نیستند.
ببینید! در فلسطین چه میگذرد اما برخی از علماى به نام عرب، دفاع از خود مردم فلسطین را برای شان جایز نمیدانند و در عین شرایط جنگی میگویند (أبا عبیدة! جاهد بالنفس)