طاهر احرار
اعتراض چهارم:
قرآن کریم میفرماید: (وَ الَّذِین جَاهدُوا فِینَا لَنَهدِیَنَّهُم سُبلَنَا) این آیه در سوره عنکبوت است و سوره عنکبوت مکی میباشد؛ جهاد در مکه فرض نشده بود پس خداوند فقط برای تبلیغ از کلمه جهاد استفاده کرده و در کنار آن به هدایت نیز تأکید کرده است.
پاسخ اول:
بله؛ سورهی عنکبوت مکی است اما این آیه مدنی است، این کار در قرآن کریم متداول و معمول است که در سورههای مکی آیات مدنی و در سورههای مدنی آیات مکی وجود دارد، پس مفهوم آیه چنین است که هر کسی در راه خداوند جهاد کند خداوند راههای هدایت را بر روی وی باز میکند.
و اگر بالفرض این آیه طبق زعم شما مکی شود مفهوم آن روشن است؛ یعنی هر کسی که بهخاطر دین خداوند سختیها را به دوش بکشد ما راههای هدایت را برای او باز میکنیم، حالا چگونه این معنا را به “جهاد فی سبیل الله” که قتال است شامل میکنید؟
پاسخ دوم:
“جَاهَد” و “یُجَاهِدُ” صیغهای از باب “مفاعَلة” میباشد که مصدر آن “مُفاعَلة” چون “مُجَاهَدة” یا “فِعالٌ” چون “جهادٌ” میآید. در این آیه مصدر جاهد “مجاهَده” است نه “جِهاد”!! دلیل ما تفسیر و ترجمه علامه بشیراحمد عثمانی رحمهالله است که میفرماید: “هر کسی که در راه دین خداوند متعال سختیها و مشکلات را تحمل میکند و به مجاهدتهای مختلف مشغول شود، خداوند به وی بصیرت بیشتری عنایت فرموده و او را به رضای خود و بهشت هدایت میکند. هر چه او در مجاهدت پیشرفت کند، خداوند معرفت خود را بههمان اندازه به او نشان میدهد، درجه کشفاش را بالا میبرد و چیزهایی به او القا میشود که کسی دیگری نمیتواند احساس کند”
(تفسیر عثمانی)
پس معلوم میشود که منظور از “جَاهَدَ” در این آیه “مُجاهَدة” است نه “جِهاد”. خداوند به ما توفیق فراگیری صحیح قرآن کریم را عنایت فرماید. آمین