چند روز پیش دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا در سخنرانی خود در کنگره اعلام کرد که پاکستان محمد شریف الله (معروف به جعفر) طراح مشکوک حمله به میدان هوایی کابل را دستگیر کرده و به آمریکا تحویل داده است. پس از این اعلام، بحثها درباره نقش پاکستان در سطح جهانی در شبکههای اجتماعی و محافل مختلف دوباره داغ شد اما سوال اساسی اینست که آیا این دستگیری واقعاً یک پیروزی بزرگ ضدتروریستی است یا فقط یک بازی سیاسی و فریب است که پاکستان میخواهد از آن برای کسب امتیازات دیپلوماتیک استفاده کند؟
این اولین بار نیست که پاکستان رهبری آمریکا را فریب میدهد، بلکه در گذشته نیز چندین بار مقامات آمریکایی را گمراه کرده و عملکرد و فعالیتهای خود را به شکلی اغراقآمیز و بیش از حد واقعی نشان داده است. پس از حادثه ۱۱ سپتامبر، پاکستان صدها مجاهد را به آمریکا تحویل داد و میلیاردها دالر کمک دریافت کرد اما از سوی دیگر، دهها نفر را نیز به نام مجاهد به آمریکا فروخت که هیچ ارتباطی با مجاهدین نداشتند. پرویز مشرف، رئیسجمهور سابق پاکستان در کتاب خود نوشته است که پاکستان در ازای این افراد پنج_پنج هزار دالر دریافت کرد و آمریکا را فریب داد.
اکنون بار دیگر پاکستان یک “تروریست” را به ترامپ تحویل داده است که دستگیری او را به عنوان یک پیروزی بزرگ دیپلوماتیک و سیاسی معرفی میکند، اما در واقع این فقط یک مهره کوچک در یک بازی بزرگ سیاسی است.
فعالیت داعش خراسان در پاکستان:
سوال اصلی و قابل توجه این نیست که محمد شریف الله دستگیر شده است، بلکه این است که چگونه شاخه خراسان داعش در پاکستان فعالیت میکند؟ این یک واقعیت انکارناپذیر است که پاکستان از شاخه خراسان داعش به عنوان یک پروکسی در افغانستان استفاده میکند و شواهد زیادی در این مورد وجود دارد.
وقتی امارت اسلامی در افغانستان به قدرت رسید، عملیات سختی را علیه داعش انجام داد و بسیاری از رهبران ارشد این گروه را کشت. پس از آن، بقایای داعش از افغانستان فرار کردند و پناهگاههای خود را در پاکستان باز کردند، جایی که در یک محیط امن به برنامهریزی برای عملیاتهای خود میپردازند.
در ماههای اخیر، حملات جمعآوریشده در افغانستان و منطقه (حمله به بانک در قندهار، حمله به مسجد در بغلان، حمله به بانک در کندوز، حمله به شهید حاجی خلیل، حمله به کرمان و…) از بلوچستان هدایت شدهاند و مهاجمان در مراکز بلوچستان آموزش دیدهاند.
سازمانهای استخباراتی پاکستان که از قبل تجربه گستردهای در کار با گروههای نیابتی در کشمیر و دیگر کشورهای منطقه دارند، اکنون به شاخه خراسان داعش به عنوان ابزاری نگاه میکنند که میتوانند از آن برای منافع استراتژیک خود در افغانستان استفاده کنند.
فعالیتهای این گروه فتنهانگیز نه تنها بیثباتی در افغانستان ایجاد میکند، بلکه اکنون به ابزاری برای فشار بر امارت اسلامی تبدیل شده است.
اگر واشنگتن واقعاً در جنگ علیه داعش جدی است، باید درک کند که برای نابودی کامل شاخه خراسان داعش پناهگاههای امن این گروه را هدف قرار دهد، نه اینکه فقط افرادی را دستگیر کند که مهرههای کوچک یک شبکه بزرگ هستند.
پاکستان که اکنون از نظر سیاسی و اقتصادی با مشکلات داخلی زیادی روبرو است، به دنبال فرصتی بود تا رضایت آمریکا را جلب کند. در سالهای گذشته نیز پاکستان برخی افراد را به آمریکا تحویل داده است تا اعتبار خود را افزایش دهد، اما به جای نابودی ساختارهای اساسی تروریسم، پاکستان به گروههایی مانند داعش به عنوان ابزاری برای دستیابی به اهداف استراتژیک خود نگاه میکند.
پاکستان اکنون نیز به بازیهای قدیمی خود ادامه میدهد. دستگیری محمد شریف الله ادامه همان سیاست است، به این صورت که پاکستان ابتدا به چنین افرادی پناهگاه میدهد و وقتی به منافع دیپلوماتیک نیاز پیدا میکند، آنها را به آمریکا تحویل میدهد و به عنوان یک پیروزی بزرگ معرفی میکند.
جنگ واقعی علیه گروههایی مانند داعش تنها زمانی ممکن است که حامیان اصلی، تأمینکنندگان مالی و پناهگاههای امن این گروهها هدف قرار گیرند. اگر آمریکا بار دیگر به حقایق زمینی توجه نکند، این جنگ هرگز به پایان نخواهد رسید و پاکستان با استفاده از استراتژی سنتی خود این بازی را بیشتر ادامه خواهد داد.