از صفحات تاریخ؛ خلافت عثمانی! بخش چهارم

حارث عبیده

سلطان محمد؛ (آلپ ارسلان)

آلپ ارسلان پس از وفات کاکایش طغرل بیگ زمام قدرت را به دست گرفت اگرچه پس از این انتقال قدرت در کشور جنگ‌هایی رخ داد اما او موفق شد که این منازعات را به‌موقع کنترل کند، آلپ ارسلان همچون کاکایش طغرل بیگ رهبر مدبر، باتجربه و شجاع بود، او برای گسترش مرزهای کشور سیاستی عملی اتخاذ کرد.

مناطق تحت سلطه امپراطوری سلجوقی را در قدم نخست مستحکم ساخت و سپس به سوی جهان خارج گام برداشت.

سلطان آلپ ارسلان همواره در راه خدا جهاد می‌کرد و در تلاش بود که اسلام را در امپراتوری‌های همسایه مسیحی گسترش دهد او به‌طور خاص برای ضمیمه کردن ارمنستان و روم به قلمرو اسلامی می‌کوشید، آلپ ارسلان در حقیقت یک مجاهد مخلص بود و روحیه جهادی او عاملی اساسی در پیروزی‌های بزرگش به شمار می‌رفت و فعالیت های جهادی او صبغه‌ای دینی داشت که به فتوحاتش مشروعیت می‌بخشید.

این رهبر بزرگ سلجوقی شخصیتی جهادی داشت و در مناطق مسیحی همچون فردی پرتلاش برای گسترش اسلام ظاهر شد، او توانست در بسیاری از سرزمین‌های امپراتوری بیزانس دین اسلام را گسترش دهد.

پیش از گسترش مرزهای امپراتوری آلپ ارسلان طی هفت سال نخست حکومت خود اوضاع مناطق دوردست را بررسی کرد، پس از اطمینان از امنیت این نواحی پلان خود را برای تحقق هدف بزرگش آغاز کرد.

هدف او فتح مناطق مسیحی همجوار امپراتوری سلجوقی و همچنین نابودی دولت فاطمی (که به دولت عبیدی نیز معروف است) در مصر بود، تا سراسر جهان اسلام را تحت پرچم خلافت عباسی و حکومت سلجوقی متحد سازد.

آلپ ارسلان برای اجرای این هدف، سپاهی عظیم تشکیل داد و شخصاً فرماندهی آن را بر عهده گرفت، او ابتدا به سمت ارمنستان و جورجیا (گرجستان) حرکت کرد، این مناطق را فتح نمود و آن‌ها را به قلمرو خود افزود، سپس تلاش کرد تا در این سرزمین‌ها اسلام را گسترش دهد.

آلپ ارسلان همچنان به پیشروی ادامه داد و به مناطق شمالی شام حمله برد، در این مرحله دولت مرادسیه را در حلب محاصره کرد، این دولت شیعی در سال ۴۱۴ هجری / ۱۰۲۳ میلادی به دست صالح بن مرداس علی تأسیس شده بود آلپ ارسلان حاکم این دولت را وادار کرد که به‌جای پذیرش خلافت مصر؛ خلافت عباسی را به رسمیت بشناسد و مردم را به اطاعت از دستورات آن وادار سازد.

پس از این آلپ ارسلان یکی از فرماندهان ترک‌نژاد خود( اتنسز بن اوق خوارزمی) را برای حمله به جنوب شام فرستاد.

خوارزمی موفق شد شهرهای رمله و بیت‌المقدس را از فاطمیان بگیرد اما نتوانست عسقلان را تصرف کند، این شهر اهمیت راهبردی داشت و به‌عنوان دروازه‌ای برای ورود به مرزهای مصر محسوب می‌شد، با این اقدامات سلجوقیان توانستند در بیت‌المقدس نفوذ کنند و به مرکز خلافت عباسی و سلطان سلجوقی نزدیک‌تر شوند.

Exit mobile version