رحمت‌الله فیضان
طوری‌که می‌دانیم پاسپورت یک مدرک هویتی است، دولت‌ها برای تسهیل در سفر اتباع خود آن را صادر می‌کنند و مردم یک کشور می‌توانند با اخذ ویزا به کشورهای دیگر سفر کنند، افغان‌ها نیز برای مقاصد مختلف از جمله گردش‌گری، تحصیل، کار، صحت و سایر مقاصد قانونی به کشورهای مختلف سفر می‌کنند که یکی از این کشورها ایران است، ایران چندین ویزای متعدد برای اتباع خارجی در نظر گرفته است که عبارت‌اند از:
۱_ویزای ورودی:
چنین ویزاهایی برای ورزش‌کاران و افراد علمی صادر می‌شوند.
۲_ویزای سیاحتی:
برای گردش‌گران خارجی، کسانی که از جاذبه‌های گردش‌گری ایران بازدید می‌کنند، صادر می‌شود.
۳_ویزاهای زیارتی:
این ویزاها برای کسانی صادر می‌شود که قصد بازدید از اماکن مذهبی در ایران را دارند.
۴_ویزاهای سیاسی:
برای دیپلمات‌ها، نمایندگان سیاسی و مقامات دولتی صادر می‌شوند.
۵_ویزاهای تحصیلی:
به محصلین، متعلمین و طلاب علوم دینی داده می‌شوند.
۶_ویزای کار:
به افراد حرفه‌ای و کسانی که برای جستجوی کار قصد ورود به ایران را دارند، داده می‌شود.
۷_ویزای ترانزیتی:
برای رانندگان حمل و نقل عمومی، کارگران راه‌آهن، خدمه‌ی هواپیماها و کشتی‌ها یا سایر مسافرانی که قصد توقف در ایران را ندارند و فقط می‌خواهند از ایران عبور کرده و به کشور دیگری بروند، صادر می‌شود.
۸_ویزاهای مطبوعاتی:
برای ژورنالیستان، عکاسان و خبرنگاران صادر می‌شوند.
۹_ویزای خدماتی:
به کارمندان نمایندگی‌های سیاسی کشورهایی که مسئولیت مأموریت‌های غیرسیاسی را بر عهده دارند، داده می‌شود.
۱۰_ویزاهای کثیرالورود:
به بازرگانان و متخصصانی که قصد دارند چندین بار به ایران سفر کنند، داده می‌شوند.
در هفته‌های اخیر، ایران بیش از هر زمان دیگری پناهجویان افغان را به جبر و فشار به خروج از ایران مجبور کرده است، در میان شان افرادی که دارای مدارک قانونی مانند ویزا یا اقامه هستند، نیز وجود دارند، آن‌ها در ادارات مربوطه در افغانستان شکایات خود را ثبت کرده و مدارکی ارائه کرده‌اند که نشان می‌دهد علاوه بر اینکه افراد مذکور مورد توهین پولیس ایران قرار گرفتنه‌اند، پاسپورت‌های شان پاره، سوراخ یا گرفته شده‌اند.
در مورد اینکه چرا افغان‌های دارای مدارک قانونی نیز از ایران اخراج می‌شوند حدس من این‌ست که دلیلش کار کردن در این کشور با ویزای سیاحتی می‌باشد؛ ممکن دولت ایران به اتباع خارجی که ویزای سیاحتی دارند اجازه کسب و کار را ندهد اما متاسفانه شمار زیادی از افغان‌ها با ویزای سیاحتی برای کار به ایران می‌روند که در این زمینه مسئولیت حکومت ما ارائه نمودن معلومات عمومی به اتباع خود راجع به سفرها می‌باشد.
در طول ۴۰ سال گذشته افغان‌ها به حدی توهین شده‌اند که دیگر نمی‌توانند توهین کسانی را که سنگ دوستی و برادری را بر سینه‌شان می‌کوبند، تحمل کنند، علاوه بر این، توهین به ویزای افغانستان توسط پولیس ایران، نفرت عمیق مردم ایران و افغانستان را بر می‌انگیزد، در حال حاضر از نیات کشورهای همسایه (ایران و پاکستان) به نظر می‌رسد که دیگر مکان‌های امنی برای افغان‌ها نیستند، پس بهتر است افغان‌های مقیم داخل و خارج افغانستان برای نجات مردمش دست در دست هم بگذارند، در کنار امارت اسلامی بایستند، در زمینه بررسی و حل نمودن مشکلات هموطنانی در حال بازگشت اند کمک کنند و در این زمینه به‌غیر از خود به کسی دیگری تکیه نکنند.