نفوذ داعش در اردوگاه یرموک و جنایات آن علیه مجاهدین اهل سنت؛
در ابتدای سلسله، یاد آوری کرده بودم که داعش برای جامعه اهل سنت و مجاهدین، جز طاعون چیز دیگری نبود و هرجا که مجاهدین توانستند به کنترل خود در آورند، این غده سرطانی در آنجا ظاهر می‌شد و خنجر بر پیکر جوانان فرو می‌کرد.
از جمله مکان‌هایی که داعشیان آن را اشغال کردند، اردوگاه بیجا شدگان فلسطینی؛ یرموک بود.
اردوگاه یرموک در پایتخت سوریه قرار دارد و در چند کیلومتری کاخ بشار اسد قرار داشت که پس از مدت کوتاهی، توسط مجاهدین فتح شده بود و این سبب شد تا داعشیان به فکر اشغال آنجا باشند تا نظام بشار اسد نفس تازه کند و از تهدید وجود مجاهدین در نزدیکی خودشان آسوده باشند.
ورود داعش به اردوگاه یرموک در اوایل سال ۲۰۱۵ میلادی از یکی از حساس‌ترین و پیچیده‌ترین رویدادهای جنگ داخلی سوریه به شمار می‌رود. اردوگاه یرموک، که در دهه ۱۹۵۰ به عنوان محل اسکان پناهندگان فلسطینی تأسیس شده بود، در طول زمان به یکی از بزرگ‌ترین محله‌های فلسطینی‌نشین در سوریه تبدیل شد و در اوایل جنگ داخلی نقش مهمی در درگیری‌ها ایفا کرد.
زمینه و اوضاع اردوگاه یرموک پیش از ورود داعش:
با آغاز جنگ داخلی سوریه در سال ۲۰۱۱، یرموک به دلیل نزدیکی به دمشق و جمعیت بالای آن، به یک منطقه استراتژیک برای گروه‌های مسلح مختلف تبدیل شد.
ابتدا گروه‌های مخالف بشار اسد، از جمله «ارتش آزاد سوریه» و سپس «جبهة النصره» کنترل بخش‌هایی از اردوگاه را به دست گرفتند.
در این مدت، اردوگاه تحت محاصره شدید نیروهای دولتی سوریه قرار گرفت که باعث شد شرایط انسانی در یرموک بسیار وخیم شود.
ساکنان اردوگاه با کمبود غذا، دوا و امکانات صحی روبرو شدند.
ورود داعش به یرموک:
در آوریل ۲۰۱۵، داعش موفق شد با استفاده از درگیری‌های داخلی میان گروه‌های جهادی فلسطینی مستقر در اردوگاه، به این منطقه نفوذ کند.
برخی منابع ادعا می‌کنند که داعش از طریق هماهنگی با گروه «اکناف بیت‌المقدس» (یک گروه فلسطینی وابسته به حماس که مخالف دولت سوریه بود) توانست وارد یرموک شود، اما این ادعا حقیقت نداشت و بعداً این گروه‌ها با هم درگیر شدند.
ورود داعش به یرموک به دلیل استفاده این گروه از طریق غدر و خیانت نسبت به سایر گروه‌های جهادی صورت گرفت.
اهداف داعش در یرموک:
1. کنترل استراتژیک: اردوگاه یرموک به دلیل نزدیکی به دمشق از اهمیت استراتژیک ویژه‌ای برخوردار بود. داعش با تصرف این منطقه به دنبال گسترش نفوذ خود در مناطق اطراف پایتخت سوریه بود و به نوعی امنیت پایتخت را برای بشار است تامین می‌کرد.
2. جذب نیرو و استفاده آنها فقط علیه مجاهدین و این سبب شد که تامین امنیت برای نیروهای دولتی بیشتر از قبل شود.
داعش با جذب افراد، می‌خواست تا جوانان به گروه‌های جهادی ملحق نشده و آنها تضعیف شوند.
3. رقابت با گروه‌های دیگر: در آن زمان، گروه‌های متعددی از مخالفان دولت سوریه در یرموک حضور داشتند، از جمله جبهة النصرة. داعش با ورود به یرموک نه تنها به دنبال به دست آوردن قلمرو جدید بود، بلکه همچنین تلاش داشت قدرت خود را نسبت به سایر گروه‌های اسلامی و جهادی مسلح نشان دهد.
با آنکه داعش توانست کنترل اردوگاه را پس از صدها جنایت علیه مجاهدین به دست بگیرد؛ اما هیچ زمان حتی یک فیر بسوی نیروهای بشار اسد از جانب او صورت نگرفت و غدر و خیانت داعش، همواره مجاهدین را مورد هدف قرار می‌داد.
4. استفاده از بحران انسانی: داعش به طور معمول از شرایط بحرانی مانند محاصره و قحطی استفاده می‌کرد تا کنترل مناطق را در دست بگیرد. در یرموک، محاصره طولانی مدت توسط نیروهای دولتی و شرایط وخیم انسانی برای داعش فرصتی بود تا خود را به عنوان یک نیروی قدرتمند و ممکن برای نجات دهنده نشان دهد.
واکنش‌ها و نتیجه:
ورود داعش به اردوگاه یرموک موجب وحشت و نگرانی‌های فراوانی در میان ساکنان فلسطینی و نیز جامعه بین‌المللی شد. داعش به سرعت بخش‌های بزرگی از اردوگاه را تحت کنترل خود درآورد و درگیری‌های سنگینی با گروه‌های مسلح فلسطینی و جبهة النصرة رخ داد. با این حال، محاصره شدید توسط نیروهای دولتی سوریه ادامه یافت و داعش در نهایت نتوانست کنترل کاملی بر اردوگاه یرموک پیدا کند.
در نهایت، حضور داعش در یرموک به مدت چندین ماه ادامه یافت و باعث رنج و تلفات سنگینی در میان ساکنان اردوگاه شد. درگیری‌های شدید و وضعیت انسانی وخیم، منجر به تخلیه بسیاری از ساکنان اردوگاه شد و داعش به تدریج قدرت خود را در این منطقه از دست داد.
حضور داعش در یرموک یکی از نمونه‌های تاکتیک‌های این گروه برای بهره‌برداری از هرج‌ومرج و نارضایتی‌های مردمی در مناطق جنگ‌زده بود. هدف اصلی آنها در این اردوگاه، تسلط بر یک منطقه استراتژیک و استفاده از بحران برای گسترش نفوذ خود بود.