اداره المرصاد چند مدت قبل، نوشته‌ی یک‌تن از نویسندگان به اسم “مهاجر صافی” تحت عنوان “عوامل افزایش علاقه‌ی اتباع تاجیکستانی به داعش” را در حالی نشر نمود که مکرراً موضوع استفاده از اتباع تاجیکستانی را توسط داعش تحلیل و تجزیه نموده است.
نویسنده در این نوشته خود مدعی شده است که: “فقر، استبداد و محدودیت مذهبی در تاجیکستان از عوامل عمده گرایش برخی تاجیک‌ها به داعش خراسان اند.”
در ادامه‌ی مقاله راجع به فقر می‌افزاید که “کشور تاجیکستان با ۱۰ میلیون جمعیت یکی از فقیرترین کشورها در آسیای میانه می‌باشد که صدها هزار نفر از شهروندان آن برای امرار معاش به کشورهای مختلف، به‌خصوص روسیه، مهاجر شده‌اند.”
مهاجر صافی، نویسنده‌ی این مقاله نوشته بود که “در این میان روسیه، نخستین مقصد کارگران تاجیک است؛ جایی که تبعیض گسترده، دستمزدهای پایین، انزوا و برخی موارد دیگر زمینه را برای جذب اسلام‌گرایان افراطی فراهم کرده است. به‌همین دلیل اتباع تاجیکستانی جهت به دست آوردن مزد بیشتر و بهتر به داعش خراسان می‌پیوندند.”
رسانه‌ای دیگر که وابسته به مخالفان طالبان می‌باشد، به‌تازه‌گی این ادعای المرصاد را تائید نموده و نوشته است که “وضع بد اقتصادی در تاجیکستان کارگران را به سوی داعش سوق می‌دهد.”
این رسانه می‌نویسد: “مقام‌های تاجیکستان و کارشناسان امنیتی می‌گویند که بدتر شدن چشم‌انداز اقتصادی در این کشور، زمینه مساعدی را برای سربازگیری داعش خراسان فراهم کرده است.”
همچنین، بنیاد جیمز تاون که فعالیت گروه‌های تروریستی در جهان را رصد می‌کند، در یک نوشته‌ی تحلیلی مدعی شده است که داعش تلاش‌های خود را برای هدف قرار دادن بالقوه در جوامع تاجیک به‌منظور استخدام آن‌ها افزایش داده است.
المرصاد با نقل قول از مقامات بلند پایه‌ی امارت اسلامی افغانستان این موضوع را واضح ساخته است که اتباع تاجیکستانی در حملاتی که توسط گروه داعش در افغانستان صورت می‌گیرند، دست بالایی دارند. مولوی محمد یعقوب مجاهد، رئیس کمیسیون مرکزی امور امنیتی و تصفیوی و وزیر دفاع ملی کشور، در نشست خبری خود چند مدت قبل اعلان نمود که: “پروژه‌ی خوارج ریشه‌ای در افغانستان ندارد بلکه در حملات خود از اتباع خارجی استفاده نموده و شهروندان تاجیکستانی در این زمینه، در ردیف نخست قرار دارند.”
وضع بد اقتصادی از جمله موارد مهمی به‌شمار می‌رود که اتباع کشور تاجیکستان را به سوی داعش سوق داده است؛ بسیاری از جوانان تاجیکستانی به دلیل کمبود فرصت‌های شغلی و زندگی سخت اقتصادی به دنبال راه‌حل‌های سریع هستند که گروه‌های افراطی مانند داعش اغلب با وعده‌های مالی، حقوق ثابت و امکانات زندگی، این افراد را به خود جذب می‌کنند.
البته باید یادآوری نمود که فساد گسترده و بی‌اعتمادی در دولت تاجیکستان سبب شده است که این کشور با بحران اقتصادی مواجه شود و ملت آن همیشه گرسنه بماند. مرکز بین‌المللی مطالعات صلح می‌نویسد که: “تاجیکستان در شاخص ادراک فساد در سال ۲۰۲۳ در رتبه ۱۶۲ از ۱۸۰ کشور مورد بررسی قرار گرفت.”
فقر گسترده در مناطق دورافتاده‌ی تاجیکستان، خانواده‌ها را تحت فشار قرار می‌دهد که داعش با ارائه وعده‌های مالی، حقوق ماهانه و کمک به خانواده‌ها، افراد فقیر را جذب می‌کنند. برای یک فرد که در فقر شدید زندگی می‌کند، این وعده‌ها بسیار جذاب به نظر می‌رسد.
به‌همین دلیل گزارش‌ها نشان داده‌اند که بسیاری از شهروندان تاجیک که به داعش پیوسته‌اند، از مناطق فقیرتر کشور بوده‌اند، جایی که فرصت‌های اقتصادی بسیار محدود است.
در پایان به‌طور مختصر می‌توان گفت که ضعف اقتصادی به‌عنوان یک عامل محرک، نقش پررنگی در پیوستن تاجیک‌ها به داعش دارد. این موضوع هرچند توسط مقامات و ادارات افغانستان مطرح شده است اما به‌تازه‌گی رسانه‌های مخالف طالبان نیز این حقیقت را پذیرفته است.
